8 Mart 2024 Cuma

Siirt Başur Botan-2019

 - Aktif tektonizmanın devam ettiği Siirt çevresinde tektonik ve yapısal faktörlerin yanında karstik ve fluviyal etkenlerin şekillendirdiği oldukça zengin ve çeşitli, engebeli bir jeomorfolojik manzara hakimdir.

- Botan Çayı ve onun kolları olan Başur (Bitlis) ve Kezer Çayları tarafından aşındırılan kıvrımlı yapılar üzerinde kluz, komb, val, gömük menderes gibi tipik yapısal jeomorfolojik öğeler gelişmiştir.

- Bu akarsuların oluşturduğu vadiler üzerinde özellikle ulaşım faktörüne bağlı olarak tarihi yollar işlevi gören noktalarda önemli arkeolojik yerleşmeler kurulmuştur.

- Başur Höyük, Anadolu Yüksek Platoları ile Mezopotamya arasında önemli bir ulaşım koridoru olan Başur (Bitlis) Çayı’nın Siirt çevresindeki dar ve derin boğazlara girmeden önceki geniş taşkın yatağı üzerindeki taraçalar üzerinde kurulmuştur.

- Botan Çayı ile Dicle Nehri’nin birleştiği noktada, bu akarsuların tüm aşındırıcı ve taşkın risklerine rağmen oldukça sert konglomeralardan oluşan bir tepe üzerinde kurulmuş olan Çattepe yerleşmesi de akarsu ulaşımı açısından oldukça önemli bir lokasyonda bulunmaktadır.

- Siirt ve çevresi, Botan, Başur ve Kezer Çayı vadilerinde yer alan arkeolojik yerleşmelerin çevreleri ile olan ilişkilerini ele alan jeomorfolojik çalışmalar yapılmıştır.

ÖZGEN, N. , KARADOĞAN, S. , 2009, Siirt Şehrinin Kuruluşu ve Gelişimi, F.Ü Sos. Bil.Enst.Dergisi, c:19 s.2, Sayfa:61-81, Elazığ

KARADOĞAN S., ÖZGEN N., 2006, Yeryüzü Şekilleri Açısından Siirt Çevresinin Paleocoğrafik Evrimi, Uluslararası Siirt Sempozyumu, 19-21 Eylül 2006, 663-679, Siirt - Turkey

ÖZGEN, N., KARADOĞAN, S., 2013, Hidroelektrik Santrallerin (HES) Mekânsal  Etkileri ve Coğrafi Planlamaya Yönelik Öneriler:  Alkumru ve Kirazlı Barajları Örneği (Siirt),  TÜCAUM VII. Coğrafya Sempozyumu Bildiriler Kitabı,   s.147-156, Ankara

Karadoğan S., Kozbe G., Sağlamtimur H., Al A., Güngör  A. (2023). Ilısu Barajı ve HES Projesi Kapsamında Siirt Çevresinde Botan, Kezer ve Başur Çayı Vadilerinde Yapılan Jeomorfoloji Çalışmaları. Prof.Dr. Ertuğ Öner (Ed.), “Manfred Osman KORFMANN” Anısına paleocoğrafya ve jeoarkeoloji araştırmaları-I içinde (409-436. ss.). Ege Üniversitesi Yayınları, Edebiyat Fakültesi Yayın, İzmir.




































Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Şanlıurfa Çevresi-2020